شنبه ۹ فروردین ۱۳۹۳ 9638 0 15

واژه Q.E.D چیست و چه کاربردی دارد؟

کیو ئی‌ دی چیست؟

بخشی از نوشته یوهان فیلیپ لندزبرگ در سال 1604 میلادی

کیو ئی‌ دی مخفف جمله ای است از زبان لاتین (Quod Erat Demonstrandum) که خود از یونانی برگرفته شده. (به یونانی: ὅπερ ἔδει δεῖξαι) به معنای: «که باید نشان داده می‌شد¹». این ترجمه هم در برخی کتاب ها آمده: «اثبات شد آنچه باید (می‌شد)»، یا در نُسخ قدیمی نوشته می‌شده است «فهو المطلوب». مخفف این جمله .q.e.d است. پژوهشگران و مدرسین، بخصوص در علوم ریاضی و فیزیک در انتهای اثبات یک مسئله می‌نویسند qed.

امروزه از این علامت ها هم بجای qed استفاده می شود: ■ یا □ یا ‣. ریاضیدان ها به این علامت ها، سنگ قبر² می گویند.

(در فونت یونیکود: (U+220E) یا (U+25A0) یا (U+2023))

اقلیدس و ارشمیدس اثبات مسئله هارا با این جمله به پایان می بردند.

کیو ای دی را پژوهشگران و اهل فن با تعبیر های دیگری از زبان لاتین، به عنوان مزاح نیز استفاده میکنند. یک تعبیر quo errat demonstrator است که یعنی: «ثابت کننده در گمراهی بسر می برد!» و دیگر تعبیر quod est dubitandum است که میگوید: «چیزی که مورد شک است!»

زبان	اختصار	جمله کامل...
عربی	و.هـ.م	وهو المطلوب إثباته
ارمنی	Ի.Պ.Ա.	ինչը և պահանջվում էր ապացուցել
بنگالی	অ. সি.	অতঃ সিদ্ধ
بلغاری	КТДД	Което трябваше да докажем/Което трябваше да се докаже
چینی	证毕/證畢	证明完毕/證明完畢
کروات	Š.T.D.	što je trebalo dokazati
چک	C.B.D.	což bylo dokázati/což se mělo dokázat
هلندی	w.m.b.w. w.t.b.w	wat moest bewezen worden wat te bewijzen was
استونیایی	M.O.T.T.	mida oligi tarvis tõestada
فنلاندی	M.O.T.	mikä oli todistettava
فرانسوی	C.Q.F.D.	ce qu'il fallait démontrer
گرجی	რ.დ.გ	რისი დამტკიცებაც გვსურდა
آلمانی	w. z. b. w.	was zu beweisen war
یونانی	Ο.Ε.Δ.	όπερ έδει δείξαι
عبری	.מ.ש.ל	מה שצריך להוכיח
مجاری	E.K.B.	Ezt kellett bizonyítani
ایسلندی	Þ.S.S.Á.	Það sem sanna átti
ایتالیایی	C.V.D.	come volevasi dimostrare
نروژی	Q.E.D.	hvilket skulle demonstreres hvilket skulle bevises
لهستانی	c.b.d.u.	co było do udowodnienia
پرتغالی	C.Q.D.	como queríamos demonstrar
رومانیایی	c.c.t.d.	ceea ce trebuia demonstrat
روسی	ч.т.д.	что и требовалось доказать
سانسکریت	इ.सि.	इति सिद्धम्
صربی	ш.т.д.	што је и требало да се докаже
اسلوواکی	č.b.t.d.	čo bolo treba dokázať
اسلوونی	k.e.d.	konec enega dokaza
اسپانیایی	Q.E.D.	lo que se quería demostrar
سوئدی	V.S.B. V.S.V	vilket skulle bevisas vilket skulle visas
تامیلی	நி.வே.	நிரூபிக்கப்படவேண்டியது
تایلندی	ซ.ต.พ.	ซึ่งต้องพิสูจน์
اوکراینی	щ.с.б.д. щ.т.д.	що й слід було довести що і треба було довести
ویتنامی	đpcm.	Điều phải chứng minh

پی نوشت...

1: which had to be demonstrated

2: tombstone

منبع

آی هوش/ با اقتباس از مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «.q. e. d»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی د...

کلمات کلیدی

کیو ای دی تعاریف ریاضی

سایر مطالب پیشنهادی آی هوش:

14704

عدد اردینال چیست؟

11379

فاکتوریل دوبل

33098

تعاریف و مفاهیم ریاضی: تشابه

22932

تعاریف و مفاهیم ریاضی: حسابان چیست؟

42355

الگوریتم: غربال اراتوستن

24015

اعداد خوشحال

25410

عدد کاردینال چیست؟

16389

اعداد متعالی

54949

تعاریف و مفاهیم ریاضی: قاعده هوپیتال

32340

جدول ضرب هگزادسیمال

15789

تابع شمارش اعداد اول

7456

اعداد لیلند

آی هوش: گنجینه دانستنی ها و معماهای هوش و ریاضی

نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاه های آی هوش نمی باشد.

آی هوش: مرجع مفاهیم هوش و ریاضی و انواع تست هوش، معمای ریاضی و معمای شطرنج

در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:

-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- آی هوش مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- آی هوش از انتشار نظراتی که در آنها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظر شما

ارسال