دوشنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۳ 10145 0 6

بازی کودک با ابزار و اسباب بازی‌های ساده به رشد هوش فضایی و تفکر سه‌بعدی او کمک می‌کند

رشد هوش فضایی از طریق بازی با وسایل ساده

امروزه زندگی بسیاری از خردسالان را تکنولوژی‌هایی از قبیل لپ‌تاپ، تبلت، تلفن‌های هوشمند و غیره پر کرده‌اند. این ابزارها، کاربرد آموزشی نیز پیدا کرده و از انواع بازی‌های هوش، سرگرمی، آموزش زبان و ریاضی و پر شده‌اند. اما کارشناسان امور تربیتی هنوز بر این باورند که هیچ چیزی نمی تواند جای بازی کودک با ابزارهای ساده را در دنیای واقعی بگیرد. دنیای واقعی، هنوز بسیار قدرتمندتر از دنیای مجازی بر فعالیت‌های ذهنی و رشد هوشی کودکان موثر است. بازی با اسباب‌بازی‌ها و وسایل هندسی ساده، بیشترین تاثیر را بر رشد ذهنی کودکان دارد.

یکی از مهم ترین، ویژگی‌هایی که بازی در دنیای واقعی فراهم‌ می‌کند، رشد تفکر فضایی است. بازی با وسایل واقعی، لمس اشیاء و حرکت در بین سطوح مختلف، درک سه بعدی از جهان را برای کودکان نو پا فراهم‌ می‌کند. تفکر فضایی در تمام دوران رشد ذهنی، یکی از مهم‌ترین مولفه‌های درک و فهم و هوش به شمار‌ می‌رود. پژوهشگران دانشگاه واشینگتن در تحقیقی که در سال 2012 منتشر کردند اعلام نمودند که کودکان یک و نیم ساله تا دو و نیم ساله ای که در طول روز با مکعب‌های حروف بازی‌ می‌کردند، رشد زیادی را در آموختن زبان نشان دادند. در سال 2012 نیز تحقیق دیگری بر نقش مکعب‌های حروف بر رشد زبانی و تمرکز خردسالان¹، انجام شد و به این نتیجه رسید کودکانی که با این وسایل بازی‌ می‌کرده‌اند، نمرات بالاتری را در شاخص‌های پیشرفته زبان به دست آورده‌اند.

میشل گریسون²، یکی از محققین این پژوهش بر این باور است که چند دلیل برای این موضوع وجود دارد اول اینکه کودکانی که با مکعب‌های رنگی حروف بازی‌ می‌کنند معمولا والدین را در کنار خود دارند. والدین این کودکان در هنگام بازی با آنها همراه هستند، کنارشان‌می‌نشینند و در چیدن و پیدا کردن حروف به آنها کمک‌ می‌کنند. صرف همراهی و حرف زدن با کودکان، نقش بسیار موثری را در تقویت بنیه زبانی کودکان دارد. در این زمینه پژوهش‌های دیگری نیز وجود دارد که روشن کرده‌اند کودکانی که به جای بازی با وسایل واقعی، وقت خود را صرف دیدن تلویزیون یا بازی با ابزارهای الکترونیکی‌ می‌کنند، توان کمتری در گوش دادن به سخنان والدین و توجه به صحبت‌های آنان دارند. این کودکان معمولا هنگام بازی با ابزارهای هوشمند، تنها رها‌ می‌شوند و تمام تمرکز خود را روی بازی قرار‌ می‌دهند و توجهی به اطراف خود ندارند. این عدم ارتباط با محیط، یکی از عوامل به تاخیر انداختن رشد ذهنی و اجتماعی کودکان و به خصوص تاخیر در رشد زبانی کودکان است.

در تحقیقی دیگری که در سال 2011 در مجله، ذهن، مغز و آموزش³ منتشر شد، پژوهشگران عنوان کردند کودکانی که هنگام بازی با والدین خود همراه هستند و با ابزار‌های ساده بازی‌ می‌کنند بیشتر از کودکانی که با ابزارهای هوشمند بازی‌ می‌کنند کلماتی مانند"بالا"، "زیر"، "کنار" و غیره را از والدین خود‌ می‌شنوند و درک این کلمات، به رشد تجسم فضایی و تفکر سه بعدی آنها کمک شایانی‌ می‌کند.

اما قطعا دنیای امروز ما نمی تواند بدون وجود و حضور ابزارهای هوشمند و تکنولوژی‌های دیجیتال کامل باشد. زندگی کودکان نیز از این قاعده مستثنا نیست بنابراین تنها راز موفقیت، حفظ تعادل بین دنیای واقعی و دنیای مجازی است.برای حفظ این تعادل این چند راهکار به شما کمک‌ می‌کند:

- نگران نباشید. اولین گام این است که خود را از فشار و استرس ناشی از جا ماندن از قافله علم و تکنولوژی دور نگه دارید. ممکن است شما تحت فشار زیادی از طرف اطرافیان یا رسانه‌ها و جامعه باشید تا آخرین ابزارها و تکنولوژی‌ها را برای خود و فرزندتان فراهم کنید و مدام نگران باشید که نکند در حق او کم‌کاری یا اهمال کرده اید و فلان ابزار را برای او تهیه نکرده اید. به خود اطمینان داشته باشید آنقدر که زندگی واقعی به کودک شما کمک‌ می‌کند هیچ کدام از ابزارهای دنیای مجازی، این خلاء را پر نخواهد کرد. به میزان لازم و کافی از فناوری استفاده کنید ولی نگران جاماندن و عقب افتادن از دیگران نباشید.

- کودکان را همراهی کنید. بازی در دنیای واقعی به خصوص اگر کودک شما تک فرزند باشد، بهتر است همراهی والدین را در پی داشته باشد. کودکان وقتی بزرگتر‌ها با آنها بازی‌ می‌کنند، از بازی بیشتر لذت‌ می‌برند احساس با هم بودن و اهمیت داشتن‌ می‌کنند و فرصت بیشتری برای تعامل و گفتگو بین والدین و کودکان فراهم‌ می‌شود. این امکان گفتگو، به رشد مهارت‌های اجتماعی و زبان آموزی کودکان کمک شایانی‌می‌کند.

- محیط را غنی کنید. باید اطراف کودک مملو از محرک‌های ذهنی و عاطفی باشد. لازم نیست تمام اسباب‌بازی‌های دنیا را برای او بخرید کافی است محیط را برای او غنی کنید کیفیت مهم تر از کمیت است. اسباب بازی‌های گران قیمت و پیچیده به درد کودک شما نمی خورد زندگی او را با وسایل هندسی ساده، حجم‌ها ، لگوها، آجرهای خانه‌سازی، و چیزهای ساده ای از این قبیل پر کنید. پازل‌ها و جورچین‌ها، استوانه‌ها و مکعب‌ها، توپ و چرخ بهترین وسیله بازی کودکان هستند ونه تنها قوه خلاقیت آنها را بالا‌ می‌برند، به رشد ذهنی و تجسم فضایی آنها نیز کمک‌ می‌کنند.

- اهمیت بازی را درک کنید. مطمئن باشید که بازی، مهم ترین کاری است که هر کودکی باید انجام دهد. هیچ کلاس آموزشی، ابزار آموزشی و چیزهای دیگر نمی‌تواند اهمیت ساعات بازی آزاد کودکان را در یک محیط امن و غنی پر کند. کودکان به ساعات بازی نیاز دارند که به طور آزادانه و خلاق به تجربه دنیای اطراف خود مشغول باشند. به جای ثبت‌نام کودک در کلاس زبان و یا نقاشی، او را با مکعب‌ها و پازل‌های اعداد و حروف، شکل‌های رنگی و جعبه گواش و قلم‌مو سرگرم کنید.

- در بازی کودکان مداخله نکنید. بگذارید کودکان آزادانه بازی کند برای آنها قوانین وضع نکنید بازی آنها را شکل ندهید. بگذارید آنها هر طور که دوست دارند و با هر قانونی که دوست دارند بازی کنند. قوانین شما، مناسب خود شما است و نه ذهن خلاق کودک. شما بازی را رهبری نکنید بگذارید کودکان به شما بگویند که در این لحظه چه کاری باید انجام شود.

پی نوشت ...

1. Effect of Block Play on Language Acquisition and Attention in Toddlers

2. Michelle Garrison, Ph.D

3. The journal Mind, Brain, and Education

منبع

آموزمگ: مجله تخصصی آموزش

کلمات کلیدی

سایر مطالب پیشنهادی آی هوش:

7658

آیا نسل امروز باهوش تر است؟

5906

معرفی کتاب: چگونه کودکی با هوش جسمانی بالا تربیت کنم

20031

هوش فضایی چیست؟

24704

بازیهای آسان برای تقویت هوش نوزادان ۱۲ تا ۱۵ ماهه

8622

۸ بازی برای کودکان بی دقت

5017

برای داشتن کودکانی باهوش تر چه باید کرد؟

12256

هوش فضایی و یادگیری ریاضی و علوم

6286

تست هوش: هم پوشانی مربع ها!

6117

اریگامی: جادوی کاغذ و تا

3897

در بازی کودکان دخالت نکنید: آموزش مستقیم به بچه‌های زیر ۷ سال توصیه نمی‌شود

5009

برترین بازی‌ها برای افزایش مهارت‌های تفکر کودکان

5434

رابطه ذهن و رشد ذهن با تنوع زبانی در کودکان

آی هوش: گنجینه دانستنی ها و معماهای هوش و ریاضی

نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاه های آی هوش نمی باشد.

آی هوش: مرجع مفاهیم هوش و ریاضی و انواع تست هوش، معمای ریاضی و معمای شطرنج

در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:

-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- آی هوش مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- آی هوش از انتشار نظراتی که در آنها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظر شما

ارسال