پژوهشگران در مطالعات اخیر خود به این نتیجه رسیدند که داشتن مغز بزرگتر به معنای ضریب هوشی(IQ) بالاتر نیست. اخیراً یک تیم پژوهشی از دانشگاه وین اتریش ارتباط بین حجم داخل مغز و ضریب هوشی ۸۰۰۰ شرکت‌کننده را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. بر اساس نتایج، به نظر می‌رسد که این ارتباط به جنسیت و سن شرکت‌کنندگان بستگی ندارد.
با اینکه وجود ارتباط خاص بین حجم مغز و ضریب‌هوشی به وضوح قابل مشاهده است، اما حجم مغز تنها یک نقش جزئی در توضیح عملکرد انسان در آزمون ضریب هوشی ایفا می‌کند. در عوض، به نظر می‌رسد ساختار و یکپارچگی مغز به عنوان یک پایه و اساس بیولوژیکی ضریب هوشی، اهمیت بیشتری داشته باشد.
اهمیت ساختار مغز نسبت به حجم مغز هنگام مقایسه گونه‌های مختلف موجودات آشکار می‌شود. اگر به اندازه مطلق مغز توجه شود، بزرگترین مغز متعلق به نوعی نهنگ گوشتخوار است. نتایج مشابه دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد ضریب‌هوشی نمی‌تواند به این عوامل بستگی داشته باشد. بنابراین آنچه سبب تمایز انسان هوشمند برای تفاوت در عملکرد شناختی می‌شود ساختار مغز است.
در انسانهای هوشمند، نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد ارتباط بین ضریب هوشی و حجم مغز چندان قابل قبول نیست. به عنوان مثال، تفاوت در اندازه مغز زنان و مردان کاملا اثبات شده است، اما هیچ تفاوتی از لحاظ عملکرد تست جهانی ضریب هوشی بین زنان و مردان وجود ندارد.
مثال دیگر، افراد مبتلا به سندروم مگالنسفالی(megalencephaly) هستند که در آن حجم مغز افراد بسیار بزرگتر از اندازه عادی است در حالیکه ثابت شده است به طور معمول این افراد از لحاظ عملکرد در تست ضریب‌هوشی نسبت به متوسط افراد در سطح پایین‌تری قرار دارند. بنابراین، به نظر می‌رسد جنبه‌های ساختاری مغز در عملکرد شناختی انسان مهم‌تر از اندازه مطلق مغز باشد.