شنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ 4321 0 4

همراه بودن یکی از والدین می تواند خطر رانندگی دیوانه وار را در نوجوانان کاهش دهد

واکنش های مغز، مسئول رانندگی پرخطر نوجوانان

امروزه ثابت شده است بسیاری از رفتارهای پر خطری که در دوران نوجوانی بروز می کند از مصرف مواد مخدر گرفته تا رانندگی دیوانه وار، در حضور همسالان تشدید می شود یعنی نوجوانان وقتی در کنار همسالان و دوستان خود قرار می گیرند، رفتارهای به مراتب خطرناک تری را انجام می دهند نسبت به زمانی که تنها هستند. تحقیقات لورنس استانبرگ¹ از دانشگاه تمپل² نیز این نظریه را تائید می کند که حتی نوجوانانی که بیش از دیگران پتانسل انجام رفتارهای پرخطر را دارند، در کنار دوستان خود رفتارهای خطرناک به مراتب شدیدتری را بروز می دهند.

اما نتایج یک تحقیق که به تازگی توسط دانشگاه الینویز³ منتشر شده است ادعا می کند که والدین نیز همچون دوستان، بر نحوه رانندگی نوجوانان اثر می گذارند. اوا تلزر⁴ یکی از محققین ارشد دخیل در این پژوهش در این باره می گوید" روشن است که نوجوانان در مقابل همسالان خود پتانسیل بیشتری برای انجام رفتارهای پرخطر دارند قصد ما از این پژوهش این بود که مطمئن شویم آیا راهی برای کاهش بروز رفتارهای پرخطر در رانندگی نوجوانان وجود دارد یا خیر. آیا همراه بودن یکی از والدین می تواند خطر رانندگی دیوانه وار را در نوجوانان کاهش دهد؟"

این تا حدودی از قبل روشن است که نوجوانان اغلب دوست ندارند مهارت ها و تکنیک های پرخطر رانندگی خود را در کنار والدینشان به نمایش بگذارند اما این تنها چیزی نبود که محققین قصد اثبات آن را داشتند. پژوهشگران با این فرضیه جلو آمدند همچنانکه وجود و حضور دوستان، منجر به تحریک سیستم عصبی پاداش دهنده در مغز برای انجام رفتار پر خطر می شود و تفکر منطقی را کاهش می دهد، ممکن است حضور یکی از والدین به خصوص مادران، مکانیسم های عصبی تفکر سطح بالا و ایجاد تعادل بیشتری بین پاداش و خطرپذیری را ایجاد نماید.

ناحیه ای در مغز که مسئول پاداش دهی به بروز رفتار پرخطر شناخته شده است، جسم مخطط شکمی⁵ نام دارد که در دوارن نوجوانی در اوج کارکرد خود نسبت به سایر مراحل عمر قرار دارد به عبارت دیگر نوجوانان به دلایل فیزیولوژیک مغزی، بیش از هر زمان دیگری از سراسر عمرشان، قابلیت خطرپذیری دارند چرا که سیستم مغز آنها با پاداش دادن به خطر، آنها را به بروز رفتارهای ناهنجار و خطرناک سوق می دهد. برای مثال مغز نوجوانان هنگام رانندگی عبور از خط جاده و به اصطلاح لایی کشیدن بین خودروها، بیشترین فعالیت را در ناحیه جسم مخطط شکمی نشان میدهد که نشانه ای است از اینکه این ناحیه از مغز مشغول پاداش دادن به نوجوان برای بروز رفتارهای پر خطر است.

محققین فرض کردند که احتمالا حضور مادران در خودرو کنار رانندگان نوجوان می تواند فعالیت ناحیه پاداش دهنده به خطر را کاهش داده و بالعکس نواحی مرتبط با کنترل نفس و تفکر سطح بالا را فعال تر نماید که غالبا در بخش پیشانی قشر مخ قرار دارند.

در این تحقیق 25 نوجوان 14 ساله برای انجام رانندگی با دستگاه شبیه سازی انتخاب شدند این نوجوانان یک بار بدون حضور مادران و بار دیگر همراه با حضور مادران آزمون شبیه سازی رانندگی را انجام دادند به نوجوانان گفته شده بود که سریع ترین رانندگی جایزه خواهد گرفت (یعنی رسیدن به مقصد در سریع ترین زمان ممکن). یکی از شاخصه هایی که برای سنجش امکان انجام رفتار پرخطر در رانندگی مورد بررسی قرار گرفته بود این نکته بود که به نوجوانان گفته شده بود عبور از خط جاده و لایی کشیدن بین خودروها، آزاد است اما خطر تصادف و انحراف از جاده را دارد که منجر به یک تاخیر 6 ثانیه ای در انجام بازی می شود اما باقی ماندن در خط حرکت و عبور نکردن از خط، به صورت خودکار 3 ثانیه تاخیر را ایجاد می کند اما خطری را در بر ندارد.

نتایج آزمایش نشان داد زمانی که این نوجوانان همراه مادران خود مشغول رانندگی بودند حتی با وجود اینکه مادران هیچ عکس العملی از خود مبتنی بر تشویق، اعتراض یا هیچ صحبت دیگری نشان نمی دادند و صرفا حضور داشتند، رفتار کم خطرتری را پیش می گرفتند ولو اینکه به ظاهر در زمان بیشتری به مقصد می رسیدند. به عبارت دیگران حتی صرف حضور مادران، منجر به کاهش رفتار های پرخطر در نوجوانان می شد این مسئله از طریق اسکن مغزی این نوجوانان حین رانندگی نیز به اثبات رسید که در هنگام حضور والدین، این نوجوانان فعالیت بیشتری را در ناحیه قشر مخ قدامی نشان می دادند که حاکی از فعال شدن واکنش های عاقلانه و کنترل خود بود.

بیشتر بدانید...

Mothers know best: redirecting adolescent reward sensitivity toward safe behavior during risk taking

پی نوشت ...

1. Laurence Steinberg

2. Temple University

3. University of Illinois

4. Eva Telzer

5. ventral striatum

:: اختصاصی گروه تدوین محتوای آی هوش
استفاده از این مطلب و انتشار آن، با ذکر نام آی هوش و درج لینک www.ihoosh.ir بلامانع می باشد.

منبع

Social Cognitive and Affective Neuroscience

کلمات کلیدی

مغز انسان نوجوان

سایر مطالب پیشنهادی آی هوش:

5044

من کجا هستم؟

10457

آیا باهوشی به سن و سال است؟

4972

مغز بزرگ، چطور انسان را به باهوش‎ترین موجود روی زمین تبدیل کرد؟

4380

ترس های نوجوانی

7075

تاثیر یادگیری بر ادراک مغز

5255

ویتامین های تقویت کننده قدرت مغز را بشناسید

3852

تصویر حافظه و فراموشی در سینما

8122

تأثیرات اینترنت بر نوجوانان

7930

معرفی کتاب: اسرار مغز آدمی

5893

یادگیری زبان دوم، سبب رشد و تکامل مغز می شود

4608

معمای چیستی مغز

4912

چهار روش برای استراحت دادن به مغز

آی هوش: گنجینه دانستنی ها و معماهای هوش و ریاضی

نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاه های آی هوش نمی باشد.

آی هوش: مرجع مفاهیم هوش و ریاضی و انواع تست هوش، معمای ریاضی و معمای شطرنج

در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:

-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- آی هوش مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- آی هوش از انتشار نظراتی که در آنها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظر شما

ارسال